ٿر واسين کي ڪڻڪ سان گڏ صحت جو سهولتون ڏيو.؟؟غلام مصطفيٰ جمالي

سنڌ حڪومت ٿر واسين کي اپريل کان جون تائين هر مهيني هڪ گهر کي في مڻ ڪڻڪ ڏيڻ جو اعلان ڪيو ويو آهي.سٺِي ڳالهه ته سنڌ حڪومت کي ٿر واسين تي رحم ته آيو جتي سنڌ حڪومت ٿر واسين کي ڪڻڪ ڏيڻ جو اعلان ڪيو آهي اتي سنڌ حڪومت کي گهرجي ته هوُ ٿر اندر صحت جي صحولتن جي به فراهمي لاءِ صحت کاتي کي پابند ڪري.سنڌ جو صحرا هن وقت سڪل آهي ته ٿر اندر موت معصوم زندگيون ڳڙڪائيندو اچي پر ڏسجي ته ٿر ريگستان جيڪو ڪيترن ئي معدني وسلين سان مالا مال آهي.پر انهي معدني وسلين سان مالا مال ٿر جي سڌاري ۽ عوام کي سندن وسلين مان رليف ڏيڻ ۾ حڪومتون ناڪام ٿي رهيون آهن.ڪو سال اهڙو ناهي گذريو جنهن سال اندر ٿر جي معصوم عوام مٿان ڪهر جا ڏينهن ناهن ڪڙيا.ڪڏهن کين بک ۽ اڃ وگهي تڙپائي تڙپائي مرڻ جهڙي زندگي تي مجبور ڪيو ويندو.ته ڪڏهن برساتن جا بادل نه وسڻ ڪري حسين ٿر ويرانين جي ور چڙهي ويندو آهي.جت موت جو راڪاس رنجيرون ٽوڙي ٿر جي معصوم ٻارن جي زندگين کي ڳڙڪائيندو رهي ٿو.هن سال به ٿر جي ڪجهه اهڙي صورتحال آهي.جنهن اندر ٿر جي ڪيترائي معصوم ٻار غّذائي کوٽ هجڻ سبب موت جو کاڄ بڻجي ويا آهن.جڏهن ته سموري ٿر جون ننڍيون وڏيون اسپتالون انهي غذائي کوٽ سبب بيمار ٿيندڙ معصوم ٻار سان ڀريون پيون آهن.ڪالهه سپريم ڪورٽ آف پاڪستان خد پنهنجي بيان ۾ چيو ته مٺي ۾ موت جو چريو راڪاس معصوم زندگين جي ڳڙڪائي رهيو آهي،اعلاج هو سهولتون ڪٿي آهن.؟سپريم ڪورٽ آف پاڪستان ٿر جي معصوم ٻارن جي مرڻ جو نوٽيس وٺندي سنڌ حڪومت جي اهو چيو ته مٺِي ۾ ٻار مري رهيا آهيون ۽ صحت جون سهولتون ڇو ڪون پيون ڏنيون وڃن.؟انهي مان سمجهان ٿو ته سپريم ڪورٽ آف پاڪستان ٿرجي معصوم ٻارن جي مرڻ جو نوٽيس وٺڻ جو بهترين فيصلو ڪيو آهي ڇو ته هن وقت ٿر جي حالت اها آهي جو هر ٿري زندگي پاڻي جي ڦڙي لاءِ ترسي رهي آهي ۽ معصوم ٻارڙن جو مرڻ روز جو معصوم بڻجي ويو آهي،هڪ ڏينهن پهرين هڪ نجي وي چيئنل تي ڏيکاريو پئي ويو ته آءِ سي يو نه هجڻ ڪري رڳو عمرڪوٽ جي ضلعي اسپتال اندر هر هفتي پندرهن ٻار موت جو کاڄ بڻجن ٿا.انهي ڪري مان سمجهان ته وڌيڪ معصوم زندگيون ضايع ٿيڻ کان حڪومت کي گهرجي ته انهي ٿر واري معاملي تي سنيجدگي سان ويهي غور ڪري.ٿر اندر هن وقت معصوم ٻارن اندر جيڪو غذائي کوٽ سبب پيدا ٿيندڙ بيمارين جو سلسلو هلي رهيو آهي.انهي کي فوري حل ڪرڻ جي ضرورت آهي.ڇو ته هن وقت ٿر اندر190کان وڌيڪ ٻار انهي غذائي کوٽ جي بيمارين سبب مري چڪا آهن.جڏهن ته ان کان علاو ٿر اندر صاف پاڻي جي به تمام گهڻي قلت آهي.۽ ضحت جي مرڪزن جي دوائن ۽ ڊاڪٽر جي کوٽ.جڏهن ته ٿر جي نالي تي ڪروڙين رپين جي بجٽ وٺندڙ اين جي اوز به صرف ڪاغذي ڪاروايون ڪري رهيون آهن.۽ سرڪار سڳوري به انهي ٿر جي معاملي تي دلچسپي نه وٺي رهي آهي.جنهن جي معاملو روز به روز بگڙندو پيو وڃي.۽ ڪيترن ئي مائرون جون جهوليون خالي ٿينديون پيون وڃن.جڏهن ته ٿر اندر موجده کوهن جا پاڻي وسڪار نه ٿيڻ ڪري سندس جر کارو ۽ زهريلو ٿي ويو آهي.جڏهن ته انهي زهريلي پاڻي واپرائڻ سبب به انساني زندگيون زيان ٿي رهيون آهن.جڏهن ته ٿر جي معصوم ٻارن جو موت جون خبرون ٽي وي توڙي اخبارن ۾ هر روز اچي رهيون آهن.جڏهن ته مٺي،۽ ٿر جي ٻين مختلف شهرن جي اسپتالن اندر ڪيترائي ٻار بيماري واري بستري تي بي يارو مددگار موت جي اوسيڙي ۾ بسترن تي پيل آهن.جڏهن ته هن گذريل سال به ٿر جي معصوم ٻارن مٿان موت جو راڪاس اچي ڪڙڪيو.جنهن اندر 350کان وڌيڪ ٻارڙا فوت ٿي چڪا هئا.پر ان وقت انتظاميه هڪ غذر پيش ڪيو ته انهن معصوم ٻارن جي زندگين جو زيان ٿيڻ صرف وقت تي سندس تعميزداري به ٿيڻ هو.پر هن دفعي اهين نه ٿيندو.پر اهين ناهي حڪومت توڙي انتظاميه جون ڳالهيون صرف بيانن جي حد تائين.ڇو ته هن سال بک وگهي ٿر ۾ مرندڙ معصوم ٻارن جو انگ190کان مٿي ٿي ويون آهي.هن وقت انهي ٿر جي معصوم ماڻهن جي ڪڻڪ جو آسرو ڏنو ويو آهي ته حڪومت پاڪستان سنڌ پاران ٿر جي هر خاندان کي في مڻ ڪڻڪ امداد طور ڏني ويندي.جڏهن ته اهڙو اعلان سنڌ جي وزيراعليٰ سائين مرادعلي شاهه ڪيو آهي ته ٿر اندر ڏکار واري صورتحال پيدا ٿي وئي آهي ۽ برساتن ۾ به اڃان دير آهي انڪري ٿر جي ماڻهن جي مدد لاءِ هر مهيني کين ڪڻڪ جو في مڻ ڏنو ويندو.اها ڪڻڪ اپريل کان وٺي جون تائين ڏني ويندي،جتي سنڌ سرڪار وقت تي ڪوبه ڪم نه ڪري سگهي آهي اتي هڪ مهيني جو دوراني بعد ٿر واسين کي ڪڻڪ جو مڻ ملڻ مشڪل لڳي رهيو آهي،ڇو ته اڃان تائين ٿر اندر خاندانن جي نالا نه لکيا ويا آهن جڏهن ته اپريل ميهني ۾ باقي وڃي ست ڏينهن بچيا آهن ايتري ڏينهن ۾ پوري ٿر اندر سنڌ سرڪار گهرن جي ڳڻپ ڪئين ٿي ممڪن ڪري سگهي.؟ٻيو ته في مڻ ڪڻڪ جو آسرو ته ٿر واسين کي ڏنو ويو آهي جنهن جي ڪري شهرن ۾ ڪمائيندڙ ٿر واسي ته شهر ڇڏي ڪري اچي ڳوٺڻ ۾ مڻ ڪڻڪ جي آسري جي ويهي رهيا آهن، اهڙي سموري ماحول اندر ڇا ٿر واسين جي في مڻ ڪڻڪ جي آسري سنڌ حڪومت اڃان ڪيترو انتظار ڪرائيندي.؟اها به حقيقت آهي ته اسان سنڌ واسين جي اها بدقسمتي ته اسان ڪڻڪ جي مڻ يا امداد جي ملڪ ٻوري تي خوش ٿي ويندا آهن.برحال سموري سنڌ جي هڪ پاسي رکي ڪري رڳو ٿرجي صورتحال تي نظر وجهون ته اکيون رت روينديون آهن.ٿر واسين جي زندگي تمام گهڻي ڏکي گذرندي آهي.گرمي هجي يا سيارو پر ٿر اندر هميشه کاڌو خوراڪ جي گهٽتائي رهي آهي.جڏهن ته انهي کان به وڌيڪ اهو حال آهي ته ٿر جي هيلٿ جو ٻيڙو ٻڏو پيو آهي.، اھم مسئلو خوراڪ جي گھٽتائين ۽ پئيڻ لاءِ صاف پاڻي فراهم نه ٿيڻ ڪري آھي، جيڪو خاص طور تي ٻارڙن ۽ عورتن جي لاءِ تمام اھم آھي، ، ٿرپارڪر جي اسپتالن ۾ ويمخانن جون سھولتون نه ھئڻ ڪري ڳورھارين عورتن کي پريشاني جو منھن ڏسڻو پوي ٿو، گھڻو ڪري 90 سيڪڙو عورتن جي ڊليوري گھرن ۾ ئي ٿيندي آھي، ڪٿي ڪٿي پيچيده ڪيس ھجڻ ڪري عورت کي اسپتال آندو ويندو آھي، ان سبب به گھڻا ڄمندڙ معصوم ٻارڙا موت جي منھن ۾ ھليا ويندا آھن، ان سان گڏوگڏ عورتن کي به جان جو خطرو ھوندو آھي.ٿر ۾ ساڳيو موت جو راڪاس ڏڪار ۽ بيمارين جي روپ م ظاھر ٿيو آھي،هن وقت ٿر واسين کي ڪڻڪ ڏيڻ جو اعلان ڪيو ويو آهي.انهي ڪري مان سمجهان ٿو ته جيتري قدر جي ٿر جي صورتحال آهي ۽ غريب مسڪين ماڻهو هڪ وقت جي لولي لاءِ سڪي رهيا آهن،انهن جي هن وقت امداد ڏيڻ جو اعلان سنڌ حڪومت لاءِ ساراهه جوڳو آهي پر اتي شرط اهو ئي آهي ته اها امداد ٿر واسين کي فوري طور ڏني وڃي ۽ انهي امداد کي اعلان تائين محدود نه ڪيو وڃي.هن وقت ٿر واسين جي حالت رحم جوڳي آهي ٿر جا ڪيترائي معصوم ٻار مرد توڙي عورتون ٿر جي ڪيترن ئي اسپتالن ۾ زيراعلاج آهن انهي ڪري جتي سنڌ حڪومٿ ٿر واسين کي ڪڻڪ ڏيڻ جو اعلان ڪيو آهي انهي سان گڏ کين صحت جو سهولتون فرام ڪيو وڃن،ته جئين ٿر واسين جي معصوم زندگين جا اهنج الجهامي سگهن.هن وقت سپريم ڪورٽ آف پاڪستان ٿر جي معاملي تي نوٽِيس ورتو آهي مان سمجهان ٿو ته ٿر واسين لاءِ انهي کان ٻيو ڪو به خوشي جو لحمو نه هوندو انهي ڪري سپريم ڪورٽ آف پاڪستان پنهنجي نوٽيس کي عملي جامو پارائي ڪري سنڌ حڪومت کي پابند ڪري ته هوُ ٿر جي اعلانيل ڪڻڪ جي فراهمي لاءِ سنڌ حڪومت کي فوري عمل ڪرائڻ جو حڪم جاري ڪري ۽ اعلانيل ڪڻڪ سان گڏ ٿر واسين جي صحت جو سهولتون فرام ڪرڻ لاءِ پڻ پابند ڪري جيڪو ٿر واسين جو اهم مسئلو آهي